"Pertsona desgaituak dira gabezia iraunkor fisiko, mental nahiz intelektualak edo zentzumenezko gabeziak dituztenak; oztopo desberdinekin topo egitean, gabezia horiek eragotzi egiten dute pertsona horiek gizartean osotasunean eta eragingarritasunez parte hartzea, gainerakoen baldintza berberetan".

Konbentzioa

Hauek izan daitezke, besteak beste, desgaitasun maila aitortuta izatearen abantailak:

• Desgaitasuna duten pertsonei zuzenduta dauden enplegua sustatzeko neurriak jasotzea.
• Lanpostua egokitzea.
• Enplegu publikoa lortzeko hautaprobak egokitzea.
• Erretiro aurreratua hartzea
• Babes publikoko etxebizitza eskuratzea.
• Banako diru laguntzak edo laguntzak jasotzea, hainbat gauzatarako: errehabilitazio tratamenduak, laguntza produktuak, etxeko irisgarritasuna eta egokitzapenak, etab.
• Errehabilitazio eta laguntza tratamenduak egitea.
• Hezkuntzako baliabideak eta laguntzak jasotzea.
• Kotizatu gabeko pentsioa jasotzea, baliaezintasunagatik.
• Desgaitasuna duten pertsonentzako prestazio ekonomiko eta sozialak jasotzea, besteak beste, hauek: osasun laguntza, farmazia prestazioa, mugitzeko sorospena eta garraio gastuetarako konpentsazioa.
• Familia prestazioak jasotzea, besteak beste, hauek: esleipen ekonomikoa, desgaitasuna duen seme-alaba edo harrerako adingabeagatik, edo % 65eko edo gehiagoko desgaitasun maila duen 18 urtetik gorakoagatik.
• Amatasuneko atsedenaldia luzatzea, seme-alabak edo harrerako adingabeak desgaitasuna badu.
• Zentroetan sartzea.
• Onura fiskalak: hirugarrenen laguntza behar izanez gero lantokira joateko; mugikortasun urria izanez gero; etxebizitza egokitua behar izanez gero; etab.
  • Pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga (PFEZ)
  • Sozietateen gaineko zerga
  • Oinordetzen eta dohaintzen gaineko zerga
  • Balio erantsiaren gaineko zerga (BEZ)
  • Zenbait garraiobideren gaineko zerga berezia
  • Trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga
• Mugikortasun urria duten pertsonentzako aparkatzeko txartela
• Bonotaxia
• Garraiobideetako murrizketak
• Udaletan, autonomia erkidegoetan edo Estatuan gizarte zerbitzuen arloan eskumena duten erakundeek edo gizarte ekimen pribatuak desgaituentzat dituzten beste laguntza eta zerbitzu batzuk

Interesdunak hala eskatzean hasten da prozedura.

Eskaera egiteko izapideak:

• Eskaera aurkeztea, bizileku duen Autonomia Erkidegoan edo Ceutako eta Melillako IMSERSOren Lurralde Zuzendaritzan. . Eskatzen den dokumentazioa errazago aurkezteko, autonomia erkidegoek eskaera inprimaki desberdinak dituzte:
  • Andaluzia
  • Aragoi
  • Kanariak
  • Kantabria
  • Gaztela-Mantxa
  • Gaztela eta Leon
  • Katalunia
  • Valentziako Erkidegoa
  • Extremadura
  • Galicia
  • Balear Uharteak
  • Errioxa
  • Madril
  • Navarra
  • Euskadi
  • Asturiasko Printzerria
  • Murtziako Eskualdea
  • Ceuta
  • Melilla
• Bere nortasuna eta osasun egoera egiaztatuko duen dokumentazioa aurkeztuko du interesdunak.
• Aurrez desgaitasun mailaren bat aitortuta duten pertsonek hura berrikusteko prozedura eskatu ahal izango dute beren osasun egoerak okerrera egin duela ikusiz gero; horretarako, medikuaren ziurtagiria aurkeztu beharko dute.

Non eskatzen da?

• Zuzenean edo posta bidez eskatu ahal izango da, toki hauetako batean: IMSERSOren lurralde zuzendaritzak (Ceutako eta Melillako hiri autonomoak), IMSERSOren Zerbitzu Zentralak, eta kudeaketa arloko eskumena duten autonomia erkidegoetako kudeaketa organoek xede horretarako ezartzen dituzten erregistro bulegoak.
• Gainera, eskaera egiteko, 30/1992 Legearen 38.4 artikuluan ezarritako bideetako edozein erabili ahal izango da. .

Ebazpena:

Balorazio eta Orientazio Zentroko taldeak pertsona aztertu ondoren, arlo honetan eskumena duten autonomia erkidegoetako erakundeetako edo IMSERSOren lurralde zuzendaritzetako arduradunek berariazko ebazpena eman behar dute, bai maila aitortzeari buruz, bai baremoetan lortutako puntuazioari buruz, beste pertsonaren batek etorri behar duen edo, hala badagokio, mugitzeko arazoak dauden erabakitzeko. Eskaera egiten den datatik aurrera izango ditu ondorioak desgaitasun mailaren aitorpenak, eta hura noiz berrikusiko den adieraziko da.

Eskaera egiten den datatik aurrera izango ditu ondorioak desgaitasun mailaren (garai bateko minusbaliotasun mailaren) aitorpenak, eta, berrikusi behar bada, hura noiz berrikusiko den adieraziko da nahitaez.

Jurisdikzio bide sozialera jo aurretik, erreklamazioa aurkeztu ahal izango dute interesdunek behin betiko ebazpenen aurka, 36/2011 Legeak, urriaren 10ekoak, Lan Arloko Jurisdikzioari buruzkoak, 71. artikuluan ezartzen duenaren arabera. .

Estatu espainol osorako balio izango du desgaitasun maila aitortu izanaren ziurtagiriak.